Beschrijving

Glijvlucht

Boek
Nederlands
Uitgegeven
door Ambo|Anthos in
Samenvatting
Gieles woont met zijn ganzen op een spotterscamping naast een landingsbaan. De grote afwezige in het leven van de jongen is zijn moeder. Zij probeert de wereld te redden door in Afrika demonstraties van zonnekooktoestellen te geven. Gieles probeert op zijn beurt zijn moeder te weerhouden van haar gevaarlijke missies. Daarom traint hij in het geheim zijn ganzen voor een heldhaftig plan.

Recensie

Jelmer Soes
Gieles (14, ik-figuur) woont met zijn ouders en zijn oom als een van de weinig overgeblevenen pal naast een nieuwe landingsbaan van Schiphol. Gieles mist zijn moeder, die het grootste deel van de tijd weg is voor ontwikkelingswerk in Afrika. Om haar voor altijd thuis te laten blijven, bereidt hij samen met zijn ganzen een heldendaad voor, geïnspireerd door de beroemde Hudson-landing van captain Sully. Daarnaast wordt de soms wat te omvangrijke roman bevolkt door vele kleurrijke personages, en speelt de Nederlandse poldergeschiedenis een belangrijke rol. Tweede roman van Anne-Gine Goemans (1971), wier debuut 'Ziekzoekers' in 2008 de Anton Wachterprijs won. Goemans liet zich o.a. inspireren door haar eigen rol als actievoerder tegen de Polderbaan en andere bouwplannen rond haar woonplaats. Een rijke, speelse en ontroerende roman, die door Goemans’ toegankelijke vertelstem geschikt is voor zowel jongeren als volwassenen. Kleine druk. Winnaar van de Dioraphte Jongerenliteratuur Prijs 2012. Vanaf ca. 17 jaar.
© NBD Biblion
Glijvlucht is de opvolger van Anne-Gine Goemans’ alom geprezen familieroman Ziekzoekers. Het is een compleet en uitgebalanceerd boek, in alle opzichten grenzeloos. Heden en verleden zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden; de personages zijn verschillend – echte mensen met echte emoties; het verhaal is tegelijkertijd avontuurlijk, lichtvoetig en ontroerend; het is toegankelijk voor alle seksen en leeftijden; een zedenschets, streekverhaal en bildungsroman.
De setting is echter oer-Hollands: Spaarndam, vlakbij een vliegtuigroute en landingsbaan van Schiphol. De tegenstelling tussen industrie en het platteland vormt het fundament van de roman. Het subtiel tussengevoegde historische en romantische verhaal over de polderjongen Ide en zijn geliefde Sophia, herinnert de lezer eraan dat contrast ook in de negentiende eeuw al bestond.
Goemans schiep ook een eenentwintigste-eeuwse polderjongen, Gieles Slob. Deze dromerige, licht eigenzinnige ganzenliefhebber van veertien à vijftien jaar droomt ervan een held te zijn. Dit verlangen leidt tot verrassende handelingen. Goemans geeft blijk van groot inzicht in het nog wankele brein van een opgroeiende jongen, vatbaar voor angsten en gedreven door hormonen en irrationaliteit, waardoor de grens tussen werkelijkheid en fantasie soms vervaagt. Ze omschrijft het zelf als ‘het proces van volwassen worden’: iets bijzonders willen doen, beroemd willen zijn.
Gieles’ heldendaad heeft een ontroerende drijfveer: hij mist zijn moeder die ontwikkelingswerk in Afrika doet. Geïnspireerd door zijn eigen helden – enerzijds door de Franse ganzenkenner Christian Moullec, anderzijds door ‘superheld’ Captain Sully, die in 2009 een door ganzen in nood gebrachte airbus A320 veilig liet landen –, bedenkt Gieles een plan om zijn moeder bij hem te houden. Als ze thuiskomt, wil hij zijn ganzen chaos laten creëren op de landingsbaan, om vervolgens als redder op te treden. En omdat mensen graag in de buurt van hun held blijven, zal zijn moeder haar gezin nooit meer in de steek zal laten.
De vraag of Gieles’ plan zal slagen, maakt het boek een echte pageturner. Het is echter niet de uitkomst die er toe doet, maar het strak gecomponeerde verhaal wat daaraan vooraf gaat. De kracht zit in de onvergetelijke personages; in de verschillende verhaallijnen die bijna ongemerkt bij elkaar komen, waardoor verleden en heden vloeiend in elkaar overlopen; in het oproepen van sfeer door treffende beelden; in de beschrijvingen van het polderlandschap en in de sprankelende schrijfstijl, die blijk geeft van een on-Nederlands gevoel voor humor én melancholie.
Een belangrijk onderdeel van het boek is Gieles’ vriendschap met zijn corpulente geschiedenisdocent Super Waling, die de schakel vormt tussen verleden en heden alsook tussen Gieles’ fantasie en de werkelijkheid. Waling is een (anti)held in de ware betekenis van het woord. Wanneer Gieles zich uiteindelijk aan hem durft te spiegelen, zet hij een stap richting volwassenheid.
De veelheid aan stemmen en beelden maakt van Glijvlucht een prachtig levenslied over vroeger en nu, dat lang doorklinkt en zich vastzet in je hoofd. Bijzondere verhalen over grote en kleine helden in onze directe omgeving.
 
(Dit is een abstract van een artikel van Mirjam Noorduijn. De volledige tekst is verschenen in De Leeswelp 2012, nr.1.)
[Mirjam Noorduijn]
Copyright (c) Vlabin-VBC20130115http://www.deleeswolf.be